Fin çalışma hayatı

Finlandiya'da kanun gereği herkese eşit ve adil davranılmalıdır. Refah, çalışma hayatının önemli bir parçasıdır. Finlandiya'da iş hayatını ve özel hayatı birleştirmek kolaydır.

Finlandiya çalışma kültüründe hiyerarşi azdır. Yaşınız ve unvanınız ne olursa olsun kendi görüşlerinizi dile getirebilirsiniz. İş yerindeki günlük işleyiş işten işe değişebilir.

İşverenin çalışanın iş güvenliğini sağlama ve çalışma saati ve yıllık izin gibi konuları belirleyen kanunlara uyma yükümlülüğü vardır. Düzenli çalışma saati günde en fazla sekiz saat, haftada 40 saattir. Böylelikle işten sonra bir hobi edinmeye ve boş zamanınızı değerlendirmeye vaktiniz olur. Aile ve iş yaşamını birbirine uydurmak da diğer birçok ülkeye göre daha kolaydır.

Aile izinleri ve esneklikler hakkında daha detaylı bilgi için InfoFinland'in Tatiller ve izinler ve Aile ve iş hayatı arasında denge sayfalarına göz atın.

Finlandiya'nın farklı bölgelerinde birçok farklı sektörden çalışana ihtiyaç duyulmaktadır. En çok istihdam sağlayan sektörler sosyal hizmetler ve sağlık hizmetleri, eğitim, konaklama ve yiyecek-içecek hizmetleri ile diğer hizmet sektörleridir.

İstihdam piyasasının durumu ve en çok istihdam sağlayan sektörler hakkında daha fazla bilgi için InfoFinland'in Finlandiya'da iş fırsatları sayfasına göz atın.

Eğitim ve dil becerisi

Finlandiya'da birçok iş için gerekli temel eğitim olmalıdır. Finlandiya, uluslararası standartlara göre oldukça eğitimli bir nüfusa sahiptir. Çoğu zaman iş yerleri belirli düzeyde dil seviyesi de talep eder.

Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in Dil becerisi ve yeterlilik şartları sayfasına göz atabilirsiniz.

Finlandiya'da eğitime ve kişisel gelişime değer verilir. Birçok işveren de çalışanlarını çalıştıkları süre boyunca kurslara katılmaya veya kısa süreli eğitimler almaya teşvik eder. Bu şekilde çalışanlar daha fazla beceri edinebilir. Bu tür eğitimler, örneğin, Fince dil kursları, bilgi teknolojisi kursları veya çalışanların işlerinde ihtiyaç duydukları başka eğitimler olabilir. İşverenler genellikle çalışanlarına bu tür eğitimler düzenler.

Boş vaktinizde de, örneğin açık öğretim üniversitesinde, yaz üniversitesinde veya halk eğitim merkezinde eğitim alabilirsiniz. Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in Hobi olarak okumak sayfasına göz atın.

Finlandiya iş hayatında, çalışanların ve işverenlerin uymaları gereken birçok kural vardır. Kanun ve toplu iş sözleşmeleri, örneğin, çalışma saatleri, asgari maaş, hastalık izni maaşı, yıllık izin, işten çıkarma ve diğer koşullar hakkında bilgiler içerir. Kanunlarda işverenin iş güvenliği ve sağlığını nasıl sağlayacağı konusunda net hükümler vardır.

InfoFinland'in İş ilişkisi süresince sayfasında Finlandiya'da çalışanın hak ve sorumlulukları hakkında bilgi bulabilirsiniz.

Finlandiya yasalarına göre iş yerlerinde her türlü ayrımcılık yasaktır. Hiç kimseye yaş, cinsiyet, milliyet, dil, din, inanç, görüş, siyasi faaliyet, sendika faaliyeti, aile ilişkileri, sağlık, engellilik, cinsel yönelim veya başka herhangi bir kişisel nedene dayalı olarak ayrımcılık yapılamaz. Kadınlar ve erkekler maaşlı bir işte aynı oranda çalışırlar ve eşitlerdir.

İş yerinde fırsat eşitliği ve cinsiyetler arası eşitliğin sağlanmasından işveren sorumludur.

Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in İş hayatında eşitlik sayfasına göz atın.

Finlandiya'da çalışanlar oldukça bağımsız şekilde çalışırlar. Yönetici her daim çalışanın işini gözetlemez. Güven esastır, üzerinde anlaşılan iş ve görevler yerine getirilir. Farklı durumlarda diğer çalışanlardan veya yöneticiden her zaman yardım ve rehberlik istenebilir.

Fin çalışma kültüründe dakikliğe önem verilir. Çalışanın işe zamanında varması ve çalışma saatlerine uyması beklenir. Özenli ve çalışkan olmak da önemlidir. Örneğin bir görevi yetiştirmeye vaktiniz yetmiyorsa, bunu doğrudan yöneticinize söylemeniz gerekir. İşe her zaman vaktinde gelin ki çalışma saati başladığında çalışmaya hazır olun. Bu, örneğin iş kıyafetlerinizi çoktan giymiş olmanız demektir. Ancak geç kalmanız durumunda iş yerinize haber verin. 

Finlandiya'daki iş yerlerinde en önemli hedef işi verimli bir şekilde yapmaktır. Birçok Fin örneğin iş yerinde özel hayatından bahsetmez. Finler genellikle açık sözlülüğü takdir ederler ve doğrudan konuya girerler. Ancak kendi fikirlerinizi beyan ederken başkalarının da fikirlerine değer vermelisiniz. Toplantılarda selamlaştıktan sonra doğrudan konuya geçilir.

İş yerindeki iletişim

İş yerindeki faaliyetler ve değişiklikler genellikle toplantılarda konuşulur. Toplantılara katılarak konulara etki edebilir, değişiklikler önerebilir ve kendi işinizi geliştirebilirsiniz. Fin çalışma kültüründe iş arkadaşları genellikle inisiyatife değer verirler.

Her iş yerinde iş yeri iletişim kanalları aracılığıyla üzerinde anlaşılmış konular vardır. Bu kanallar genellikle dijitaldir. İş yerinizdeki iletişimi takip edin.

İş yerlerinde genellikle hediye verilmez. Önemli günler ve yıl dönümlerinde (doğum günü, evlilik, emekliye ayrılma) iş arkadaşları ve işveren genellikle küçük bir hediye veya bir buket çiçek vererek yıl dönümü kutlayan kişiyi hatırlayıp tebrik edebilir.

Normal bir iş günü genelde sekiz saat sürer. Çalışan işvereni ile farklı iş saatleri konusunda da anlaşabilir. Finlandiya’da çalışanların fazla mesai yapmamaları normaldir. Çalışma süresi sözleşmede kararlaştırıldığı gibidir.

Finlandiya’da yıllık izin dönemi genellikle Mayıs başında başlar. Çalışanın izin günleri, işe ne zaman başladığına ve kaç yıl çalıştığına bağlıdır. Çalıştığınız her ay için ortalama 2-2,5 gün izin günü birikir. İzinde olduğunuz süre için maaş ve izin öncesi veya sonrasında izin ikramiyesi ödenir. Ücretli iznin yanı sıra ücretsiz izin de talep edebilirsiniz. Finlandiya’da izinler birçok ülkeye kıyasla daha uzundur. İşverenlerin büyük bir bölümü iş ve özel hayatın dengede olmasını takdir eder ve çalışanın düzenli olarak tatil yapmasını ister. Finlandiya'da çalışanların dinlendikleri takdirde işlerini daha iyi yapabilecekleri düşüncesi yaygındır.

Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in Tatil ve izinler sayfasına göz atın.

Molalar ve dinlenme süreleri

İş sözleşmesinde genellikle çalışma gününde ne kadar ve ne zaman mola verileceği belirtilmiştir. Çalışma gününde öğle yemeği molası ve kahve molası vardır. Bazen iki tane kahve molası olabilir. Molaların süresini yöneticinize sormalısınız.

Öğle yemeği molası, yemek yiyip dinlenebileceğiniz moladır. Yemek molasının süresi iş yerinden iş yerine değişir. Çalışma süreniz en az 6 saatse, en az 30 dakikalık öğle yemeği molası hakkınız vardır. 6 saatten az çalışma gününde genellikle öğle yemeği molası yoktur. Öğle yemeği genellikle çalışma saati değildir ve bu süre için maaş ödenmez. Mola süresince iş yerinden çıkmanıza izin veriliyorsa, mola iş saatine dâhil edilmez.

Yemek molaları iş yerlerinde birçok şekilde ayarlanmıştır: bazı iş yerlerinde yemekhane vardır, diğer yerlerde ise çalışanlar evden kendi yemeklerini getirirler. Bazı iş yerlerinde, iş yerinize yakın restoranlarda öğle yemeği yemek için kullanılabilecek düşük maliyetli öğle yemeği kuponları satın alınabilir. Öğle yemeği sırasında genelde çalışılmaz.

Yasaya göre çalışma saatleri arasında en az 11 saat boş zaman olmalıdır. Haftada bir kez en az 35 saat kesintisiz dinlenme süresi olmalıdır.

İş zamanında kendi işini görmek

Çalışma saatleri içinde kendi işlerinizi halledemezsiniz, bunları çalışma saati dışında yapmanız gerekir. Çalışma saatleri iş sözleşmesinde belirlenmiştir ve bu saatlerde çalışılması zorunludur. Mola sırasında örneğin önemli özel telefon görüşmeleri yapılabilir. İşten uzun süreli izin alınması gereken durumlarda ücretsiz izin isteyebilirsiniz.

Örneğin, herhangi bir nedenle mesai saatleri dışında doktora gitmeye zaman bulamazsanız, bu durumu önceden yöneticinizle görüşün ve doktora gitmek için harcadığınız zamanı nasıl telafi edebileceğiniz konusunda anlaşın.

İş yerinde refah ve eğlenme

Birçok iş yerinde, çalışanların daha iyi hissetmeleri ve motive olabilmeleri için çeşitli eğlence günleri ve partiler düzenlenir. İşverenler çalışanlarına işlerinin yanı sıra katılabilecekleri hobi etkinlikleri de sunabilir.

Finlerin çoğu Hristiyandır ancak pek dindar değildir. Ancak Fin kültüründe birçok Hristiyan geleneği hâlâ sürdürülmektedir. Çalışma hayatında birçok resmî tatilde dinin etkisi görülebilmektedir. Noel ve Paskalya gibi Hristiyan bayramları yasal olarak resmî tatillerdir.

Bazı iş yerlerinde, örneğin hastanelerde, resmî tatil günlerinde de çalışılır. Resmî günler için çalışanlara daha yüksek maaş ödenir. Ödenecek ücreti toplu iş sözleşmenizden kontrol edin.

Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in Finlandiya’daki bayram günleri sayfasına göz atın.

Finlandiya'daki iş yerlerinde dini gelenekler ve ritüeller görülmez. Bazı işyerlerinde işçiler dua için özel yer talep etmişse böyle bir yer ayarlanmıştır. Ancak genellikle iş yerlerinde bu tür düzenlemeler yapılmaz. Örneğin, işçi iş saati içerisinde dua etmek isterse bunu önceden kararlaştırılan molalarda yapmalıdır. Finlandiya'da başörtüsü gibi dinî sembollere izin verilse de herkes iş yeri kıyafet kurallarına uymak zorundadır. Bunun nedeni iş güvenliği ve hijyenle ilgili düzenlemelerdir. Din ne olursa olsun iş görevleri yerine getirilmelidir.

Fin toplumunun değerleri ve gelenekleri hakkında Finlandiya'daki âdetler sayfasında daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.