İş hayatındaki sorunlar

Nereden yardım alabilirim? 

Önce üstünüzle konuşun. Eğer sonuç alamazsanız, iş yerinizin iş sağlığı ve güvenliği temsilcisiyle veya sendika temsilcinizle iletişime geçin. İş yerinizde sendika temsilcisi yoksa ve bir sendika üyesiyseniz sendikanız ile iletişime geçin. Sorun iş yerinde çözüme kavuşmazsa iş sağlığı ve güvenliği yetkilisinden yardım isteyebilirsiniz.

Finlandiya sendikaları konfederasyonu SAK, ücretsiz iş ilişkileri danışmanlığı sunmaktadır. Sendika üyesi olmamanıza rağmen rehberlik edinebilirsiniz. Avukatlar soruları Fince ve İngilizce olarak yanıtlamaktadır. Hem telefon hem de e-posta aracılığı ile rehberlik edilebilir.

Finlandiya'da iş sağlığı ve güvenliği yetkilileri işverenleri denetler. Ayrıca iş sağlığı ve güvenliği ve çalışma koşulları ile ilgili konularda danışmanlık hizmeti verirler. İş yerinde taciz veya ayrımcılığa maruz kalırsanız veya işvereninizden almanız gereken belgeleri (maaş bordrosu veya bonservis gibi) alamazsanız yetkililerden yardım isteyebilirsiniz.  Telefon veya e-posta ile iletişime geçebilirsiniz.

İşle ilgili konularda sivil toplum örgütü Mülteci Yardımı'nın (Pakolaisapu) Adil Çalışma Hayatı (Reilu työelämä) projesinin uzmanlarından da destek ve tavsiye alabilirsiniz. İş hayatında emek istismarı mağduru olduğunuzdan şüpheleniyorsanız ve yaşadıklarınız hakkında konuşmak ya da durumunuzla ilgili pratik tavsiyeler almak istiyorsanız, proje çalışanları size yardımcı olabilir. Sorunlarınız hakkında Fince, İngilizce, Ukraynaca, Arapça, Farsça, Kürtçe ve Dari dillerinde gizlilik içinde konuşabilirsiniz. Anonim olarak iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerini Mülteci Yardımı'nın internet sitesinde bulabilirsiniz.

Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in İş ilişkisi süresince sayfasına göz atın.

İş yerim tehlikeli. Ne yapabilirim?

Çalışanlar için tehlike oluşturabilecek bir durum fark ederseniz daima amirinize haber verin. Söz konusu tehlikeli bir çalışma şekli, kırık bir araç/gereç veya yetersiz koruyucu ekipman olabilir. İşi nasıl daha güvenli bir şekilde yapabileceğinize dair öneride de bulunabilirsiniz.

Amiriniz konuya müdahale etmiyorsa, İş Sağlığı ve Güvenliği Kurumunun telefon danışma hattını arayın. Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in İş güvenliği ve sağlığı sayfasına göz atın.

Bana çok az ücret ödendi. Ne yapabilirim?

Doğru tutarda ücret alıp almadığınızı maaş bordrosundan daima kontrol edin. Örneğin fazla mesai ve Pazar günü yaptığınız mesai için mesai fazlası ücreti alıp almadığınızı da kontrol edin. 

Olması gerektiğinden daha az ücret ödendiyse işvereninizden ödemenin düzeltmesini isteyin. İşveren, talebinize rağmen maaşınızı doğru ödemiyorsa kendi sendikanızla iletişime geçebilirsiniz. Herhangi bir sendikaya üye değilseniz, iş yerinizdeki insan kaynakları temsilcilerinden veya adli yardım bürosundan yardım isteyebilirsiniz.

Fin çalışanlardan daha düşük maaş alıyorsanız, yabancı bir çalışana karşı ayrımcılık söz konusu olabilir. İş Sağlığı ve Güvenliği Kurumunun telefon yardım hattını veya sendikanızı arayabilir ve durumunuzun ayrımcılık olup olmadığını sorabilirsiniz.

İşveren maaşınızı ödeyemiyorsa hemen ELY Merkezinin Maaş güvenliği hizmeti ile iletişime geçin. İşverenin parası yoksa maaşınızı bu hizmetten alabilirsiniz. Maaşın ödenmesi gereken tarihten itibaren 3 ay içinde başvuruda bulunun.

Maaşın ödenmesi konusunda bir anlaşmaya varılamıyorsa, konu mahkemede çözülmelidir. Ancak bu en son çaredir.

İşverenim ücreti nakit ödemek istiyor. Böyle yapılabilir mi?

İşverenin ücreti banka hesabınıza ödemesi gerekir. Ancak başka hiçbir seçenek olmadığı zaman ücret nakit ödenebilir. Örneğin banka hesabınız yoksa böyle yapılır.

Ücret size nakit ödeniyorsa işvereninize ücreti aldığınıza dair imzalanmış belge vermeniz gerekir. Bu şekilde ödemenin gerçekten de size yapılmış olduğu ispat edilebilir.

Belirli bir süresi olan iş ilişkim bitmek üzere ama son ücretim ödenmedi. Ne yapmam gerekir?

Ödemenin neden gecikmiş olduğunu işvereninize sorun. İşvereninizden ödemeyi yapmasını talep edin. Talebi yazılı olarak sunun.

Sendika üyesiyseniz sendikanızdan yardım isteyebilirsiniz. Herhangi bir sendikaya üye değilseniz, adli yardım bürosundan yardım isteyebilirsiniz. Bana çok düşük ücret ödendi. Ne yapabilirim? başlığından da cevaplara bakabilirsiniz.

İstihdam sürecim sonlanmak üzere. Bu oturma iznimi nasıl etkiler?

Bu, ne tür bir oturma izniniz olduğuna bağlıdır.

Oturma izniniz sadece belli bir işveren içinse yeni bir çalışan oturma izni için başvurun. Çalışma sebepli oturma iznine yeniden başvururken yeni bir işiniz olmalıdır. Oturma iznine başka bir sebep ile de başvuruda bulunabilirsiniz. Çalışma hakkı ve oturma izni esasları hakkında daha fazla bilgi için InfoFinland'in Finlandiya'da çalışma hakkı sayfasına göz atın.

İstihdam süreciniz, oturma izniniz bitmeden önce son bulursa Göçmenler Dairesine konu hakkında yazılı bildiride bulunun. Bildirimi işvereniniz de yapabilir.

Oturma izniniz belli bir meslek dalı için verilmişse aynı meslek dalı içinde iş yerini değiştirebilirsiniz.

Finlandiya’da iş aramak hakkında daha fazla bilgi için Finlandiya’dan iş sayfasını okuyun. İşsizlik tazminatına başvurmak hakkında daha fazla bilgiyi İşsizlik güvencesi sayfasından edinebilirsiniz.

İşten çıkarıldım. İşten çıkarılmamın yasal olup olmadığını nasıl bilebilirim?

İş sözleşmeniz belirli süreliyse, sözleşme, geçerli olduğu süre içinde ancak iş sözleşmesinde buna dair bir ibare varsa feshedilebilir.

İş sözleşmesinin belirsiz süreli olması durumunda, işverenin çalışanı işten çıkarmak için haklı bir gerekçesinin olması gerekir. Gerekçe aşağıdakilerden biri olabilir:

• Çalışanın işle ilgili yükümlülüklerini ciddi şekilde ihmal etmesi
• Çalışanın durumunun, iş görevleriyle başa çıkamayacak derecede değişmesi
• İşverenin, çalışanın yapmakta olduğu işi artık teklif edemeyecek durumda olması ve çalışanın başka bir göreve nakledilmesinin veya eğitilmesinin mümkün olmaması.

Gerekçe işverenin durumunun değişmesi ise ve kuruluşta düzenli olarak 20'den fazla çalışan görev yapıyorsa, işten çıkarılmadan önce iş yerinde değişiklik müzakereleri düzenlenmelidir. İnsan kaynakları temsilcisi de değişiklik müzakerelerine dâhil edilmelidir.

İnsan kaynakları temsilcisinin, işinizin sona erdirilmesiyle ilgili tüm görüşmelere katılmasını talep etme hakkınız vardır.

İş sözleşmesinde deneme süresi varsa, işveren veya çalışan, deneme süresi içinde iş sözleşmesini ihbar süresiz feshedebilir. Ancak, ayrımcı veya uygunsuz gerekçelerle iş sonlandırılamaz.

İşten çıkarılmanın yasa dışı olduğundan veya ayrımcı sebeplerden kaynaklandığından şüpheleniyorsanız, iş sağlığı ve güvenliği yetkilileriyle iletişime geçin.

Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in İş sözleşmesinin feshi sayfasına göz atın.

Eski işimden ayrıldım ama bana bonservis verilmedi. Bonservisi nasıl edinebilirim?

İşvereninizin size bonservisi kendiliğinden vermesine gerek yoktur. Bonservis istiyorsanız bunu bildirin. Bonservisin size olabildiğince çabuk verilmesi gerekir.

Bonservis istemiş olmanıza rağmen verilmediyse iş güvenliği resmî mercileri ile iletişime geçin. 

İşyerimde bana uygunsuz davranıldığını düşünüyorum. Ne yapabilirim?

Bütün çalışanlara eşit davranılması gerekir. Yasalara göre kimse aşağıdaki sebeplerden dolayı ayrımcılığa maruz kalamaz:

• iş ilişkisinin biçimi
• yaş
• cinsiyet
• etnik köken
• sağlık durumu
• dinsel inanç
• cinsel yönelim

İş yerlerinde ayrımcılık dışında, örneğin rahatsız etmek veya cinsel taciz gibi başka uygunsuz davranışlar da görülebilir.

Konu hakkında önce üstünüzle konuşun. Üstünüzden yardım göremezseniz iş yerinizin iş güvenliği temsilcisi veya sendika temsilcisi ile iletişime geçin. Sorun çözülmezse, iş sağlığı ve güvenliği yetkilileri veya kendi sendikanız ile iletişime geçin.

Amiriniz size uygunsuz bir şekilde davranırsa, durumu amirinizin amirine veya iş sağlığı ve güvenliği yetkililerine bildirin. İş Sağlığı ve Güvenliği Kurumu, yazılı izin vermediğiniz sürece, kendileriyle iletişime geçtiğinizi işverene bildirmez.

Daha detaylı bilgiyi InfoFinland'in Ayrımcılık olmadan iş hayatı sayfasında bulabilirsiniz.

İşverenim çok fazla çalışmamı istiyor. Ne yapabilirim?

Çalışma saatlerinizin sektörünüzün toplu iş sözleşmesine ve yasalara uygun olduğundan emin olun. Çalışma saatleri çok uzun olmamalıdır. Molaya çıkabilir, izin günleri ve tatillerinizi kullanabilirsiniz.

Bunların yerine gelmemesi durumunda, işverene sorunun düzeltilmesi gerektiğini söyleyin. Sorunun düzelmemesi hâlinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kurumuna başvurun.

Gereğinden çok çalıştıysanız ve yorulduysanız, iş sağlığı merkezinize veya bir doktora gidin.

Ücret ödenmeyen bir işte çalışmaya zorlanıyorum. Ayrıca işverenim beni şiddet kullanmak ile tehdit ediyor. Nereden yardım alabilirim?

Yardım ve koruma alma hakkınız vardır. Fin yasalarına göre çalışanlara iyi davranmak ve ücret ödemek gerekir. İnsan ticareti Finlandiya’da suçtur. Konu hakkında daha fazla bilgi için InfoFinland'ın İnsan ticareti ve zorunlu çalıştırma sayfasını okuyun.